Yakınındaki her şeyi yutan kara deliklere dışarıdan giriş sağlanabilse de bu etkileşimin tek yönlü olmasından dolayı uzayın merak uyandıran karanlığı, dış dünyadan birçok bilgi de saklıyor. Son yapılan araştırma kara delikler hakkındaki kısıtlı bilgilere biraz da olsa ışık tutar nitelikte.
Monthly Notices of the Royal Astronomical Society dergisinde Oxford Üniversitesi’nden bir ekibin kara deliklerle ilgili yaptığı bir araştırma yayımlandı.
Buna göre gökbilimcilerden oluşan bir ekip, kara delikleri daha iyi anlamak için X-ışını teleskoplarını ve Uluslararası Uzay İstasyonu’ndan alınan verileri kullandı.
Ekip, Dünya’dan yaklaşık 10 bin ışık yılı uzaklıktaki bir kara delikte “dalma bölgesi” adı verilen alanı ilk kez gözlemledi.
Oxford’un fizik bölümünde görev yapan ve araştırmanın başyazarı olan Andrew Mummery, “Bu bölgeyi görmezden geliyorduk, çünkü elimizde veri yoktu” dedi. Albert Einstein’ın teorisinin bu “dalmayı” öngördüğünü belirten Mummery, bunu ilk kez gözlemleyebildiklerini belirtti ve “Artık anladığımıza göre bunu başka şekilde açıklayamayız” dedi.
Mummery, daha önce de birçok teorisi kanıtlanan Einstein için “Bu noktada kendisine karşı iddiaya girilmesi zor bir adam” yorumunu yaptı.
DALMA BÖLGESİ NEDİR?
Bilim insanı Albert Einstein, teorisinde parçacıkların bir kara deliğe yaklaşınca yörüngelerini takip etmesinin imkansız olduğunu belirtiyor. Einstein, parçacıkların bunun yerine ışık hızına yakın bir nesneye süratle daldığını ifade ediyor. Bu bölgeye “dalma bölgesi” adı veriliyor.
Mummery, kara deliklerin çevresinde yakındaki yıldızlardan gelen maddelerin büyük diskler oluşturduğunu ifade etti ve bunları akan bir nehre benzetti. Mummery, “Dalma bölgesi bir şelalenin kenarı gibidir. Tüm desteğiniz kaybolur ve siz kafa üstü çakılırsınız. Görebildiğinizin çoğu nehir, ancak en uçta küçük bir bölge var, temelde bulduğumuz şey bu” diyerek araştırmayı özetledi.
Öte yandan Oxford araştırmacılarından oluşan başka bir ekibin kara deliğin görüntüleri üzerinde çalıştığı, daha uzak kara deliklerin görüntülemeyi umdukları belirtildi.
Bir kara deliğin ilk görseli, 2019’da Olay Ufku Teleskobu (Event Horizon Telescope-EHT) tarafından yayımlanmıştı. Bu kara delik, Dünya’ya 55 milyon ışık yılı uzakta olan M87 galaksisinin merkezinde bulunuyor.
Samanyolu Galaksisi’nde 10 milyon ile 1 milyar arasında kara delik olabileceği tahmin ediliyor.
Astronomlar, bu tür kara delikleri, başka bir yıldızın, kara deliğin yerçekimine doğru çekilmesiyle tespit ediyor.
Albert Einstein 1916’da ilk kez kara deliklerin varlığı hakkında genel görelilik teorisiyle tahminde bulunmuştu.
